Sosyal Fobi Nedir? 

Sosyal anksiyete bozukluğu ya da diğer adıyla sosyal fobi, kişinin sosyal ortamlarda aşırı korkmasına neden olan bir anksiyete rahatsızlığıdır.

Sosyal anksiyete bozukluğu ya da diğer adıyla sosyal fobi, kişinin sosyal ortamlarda aşırı korkmasına neden olan bir anksiyete rahatsızlığıdır. Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler, insanlarla konuşmakta, yeni insanlarla tanışmakta ve sosyal buluşmalara katılmaktan zorluk çekerler. Başkaları tarafından yargılanmaktan ya da incelenmekten korkan bu kişiler korkularının mantıksız ve sebepsiz olduğunun farkında olabilirler fakat bunun üstesinden gelmekte zorlanırlar.

Sosyal fobi, utangaçlıktan oldukça farklıdır. Utangaç olmak gkısa sürelidir ve kişinin hayatını etkilemez. Sosyal fobi ise inatçıdır, uzun sürelidir ve kişiyi zorlar. Başlıca şunlara etki eder:

• İş hayatı

• Okul hayatı

• Aile dışında yakın ilişkiler kurma

Sosyal Fobi Belirtileri

Sosyal fobiye sahip olan kişilerde sosyal bir etkileşim gerçekleştiğinde şu belirtiler görülebilir:

• Kızarma

• Mide bulantısı

• Aşırı terleme

• Titreme

• Konuşmada zorluk

• Baş dönmesi

• Hızlı kalp atışı

Psikolojik belirtiler ise şunları içerir:

• Sosyal ortamlarla ilgili aşırı endişelenme

• Bir etkinlik için haftalar hatta aylar öncesinden endişelenmeye başlama

• Sosyal ortamlardan kaçınma veya saklanma

• Sosyal ortamlarda kendini utandırma endişesi

• İş ya da okula gitmeme

Bazı durumlarda endişe duymak herkes için normaldir. Ancak sosyal fobiye sahipseniz, başkaları tarafından yargılanmaktan ya da küçük düşürülmekten sürekli olarak korku duyarsınız. Bu yüzden şunlardan kaçınırsınız:

• Soru sorma

• İş görüşmeleri

• Alışveriş

• Umumi tuvaletleri kullanma

• Telefonda konuşma

• Halk arasında yemek yeme
  

Sosyal fobi belirtileri her durumda meydana gelmeyebilir. Bazen sınırlı ya da seçici bir anksiyeteye sahip olunabilir. Örneğin, bu belirtiler sadece dışarda yemek yiyorken ya da yabancılarla konuşurken meydana gelebilir. Eğer sosyal fobi ileri dereceyse, belirtiler her daim kendini gösterebilir.

Sosyal Fobi Nedenleri

Sosyal fobinin bilinen kesin bir nedeni yoktur. Ancak, güncel birkaç araştırma sosyal fobinin çevresel faktör ve genlerin bir kombinasyonu doğrultusunda ortaya çıktığını destekliyor. Ayrıca negatif tecrübeler de bu rahatsızlığa neden olabilir. Bunlar:

• Fiziksel suistimal

• Aile içi tartışma

• Zorbalık

Aynı zamanda, serotonin dengesizliği (serotonin beyinde bulunan ve ruhsal hali düzenleyen kimyasaldır) gibi fiziksel anormallikler bu duruma neden olabilir. Sosyal fobi aileden de geliyor olabilir. Fakat araştırmacılar hala genetik faktörlere bağlı olup olmadıklarından emin değil. Örneğin, bir çocuk, sosyal fobiye sahip olan ebeveyninden dolayı sosyal fobiye sahip olabilir. Aynı şekilde, aşırı koruyucu bir çevrede büyüyen bir çocukta da sosyal fobi görülebilir.

Sosyal Fobi Teşhisi

Sosyal fobiyi kontrol etmek amaçlı bir tıbbi test yoktur. Doktorunuz sosyal fobiye sahip olup olmadığınızı belirtilere göre saptayabilir.

Randevunuz boyunca doktorunuz size belirli sorular yöneltebilir. Bu belirtilere neden olan durumlar hakkında konuşmak isteyebilir. Sosyal fobi kriterleri aşağıdaki gibidir:

• Sürekli utanç ya da küçük düşme korkusu

• Sosyal etkileşim durumunda panik olma ve endişe duyma

• Korkuların nedensiz olduğunu saptama

• Hayatı etkileyen endişe

Sosyal Fobi Tedavisi

Sosyal fobiyi tedavi etmek için birçok tedavi türü bulunmaktadır. Tedavi sonuçları kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazıları tek bir tedavi türüyle bunun üstesinden gelebilirken diğerleri birçok çeşitli tedaviye ihtiyaç duyabilir.